Het inhuren van zzp’ers is een populaire keuze voor veel bedrijven. Het biedt flexibiliteit, specifieke expertise en kan vaak kosten besparen. Maar er zitten ook risico’s aan, vooral als het gaat om schijnzelfstandigheid (misclassification). In deze blog leggen we uit wat schijnzelfstandigheid precies is, welke risico’s er zijn, en hoe je dit kunt voorkomen. Daarnaast duiken we in de nieuwe zzp-wetten, wat deze betekenen de ZZP’ers en werkgevers die ZZP’ers inhuren.

Wat is schijnzelfstandigheid?

Schijnzelfstandigheid betekent dat een zzp’er officieel als zelfstandige werkt, maar in de praktijk dezelfde werkzaamheden uitvoert als een gewone werknemer. Dit kan problematisch zijn, omdat zowel de zzp’er als het bedrijf dat de zzp’er inhuurt hierdoor juridische en fiscale risico’s lopen.

Hoe herken je schijnzelfstandigheid?

• Gezagsverhouding: De zzp’er werkt onder directe supervisie en leiding van jouw bedrijf, net als een werknemer.
• Verplichte aanwezigheid: De zzp’er moet op bepaalde tijden aanwezig zijn en heeft weinig vrijheid om zelf werktijden te bepalen.
• Gebruik van bedrijfsmiddelen: De zzp’er gebruikt bedrijfsmiddelen en -faciliteiten, zoals een vaste werkplek en bedrijfssoftware.
• Geen ondernemersrisico: De zzp’er loopt weinig tot geen financieel risico en krijgt een vast, periodiek loon.

Risico’s van schijnzelfstandigheid

Bij een controle door de Belastingdienst kan de werkgever die de ZZP’er inhuurt geconfronteerd worden met naheffingen voor sociale premies en loonbelasting. De zzp’er kan fiscale voordelen verliezen (denk aan zelfstandigenaftrek, MKB-winstvrijstelling), wat kan leiden tot claims of terugbetalingen zoals:

• De zzp’er kan achteraf aanspraak maken op werknemersrechten zoals vakantiedagen, doorbetaling bij ziekte en ontslagbescherming.
• De werkgever kan aansprakelijk worden gesteld voor het niet naleven van arbeidsrechtelijke verplichtingen.

Nieuwe ZZP-wetten: Wet DBA en VBAR

Om schijnzelfstandigheid bij ZZP tegen te gaan, zijn er twee wetten opgesteld.
Het gaat om de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA) en de Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (VBAR).

Wet DBA: Deze wet, die al langer bestaat, bepaalt of iemand werkt als schijnzelfstandige. Het belangrijkste criterium is of een freelancer werkt onder het gezag van een werkgever. Bijvoorbeeld of een opdrachtgever voor je mag bepalen met wie je werkt, waar en hoelang.

Wet VBAR: Deze wet, die nog niet is ingevoerd, gaat over het verder verduidelijken van arbeidsrelaties. Daarnaast stelt het een bruto-uurloon van 33 euro vast. Mensen die minder verdienen, kunnen eenvoudiger rechten als werknemer opeisen.

Hoe is de wetgeving tot stand gekomen?

In mei 2016 ging de Wet DBA in, omdat het aantal zzp’ers sterk groeide. Bij het inhuren van een zelfstandige waren er belastingvoordelen die er niet zijn als iemand in loondienst is. Daarvoor bestond de verklaring arbeidsrelatie (VAR), waarmee een freelancer aangaf niet in vast dienstverband te werken. Na invoering bleek handhaving lastig, omdat het verschil tussen zzp’er en werknemer niet altijd duidelijk was.

Waarom zijn de wetten nodig?

De Wet DBA en de mogelijke opvolger VBAR moeten een oplossing bieden voor mensen die niet als ondernemer willen werken, maar dat toch gedwongen doen. Hoewel het aantal schijnzelfstandigen onbekend is, zijn er bekende voorbeelden zoals de bezorgers van Deliveroo die door de rechter geen echte freelancers werden bevonden.

Hoe nu verder?

Het is nog niet zeker dat de Wet VBAR in zijn huidige vorm wordt ingevoerd. Eind 2024 volgt een advies van de Raad van State en daarna moeten de Eerste en Tweede Kamer er nog over stemmen. Op zijn vroegst zal de VBAR op 1 januari 2026 ingaan.

Meer over ZZP’ers en schijnzelfstandheid

• Contractors / ZZP in the Netherlands
• How to Avoid Misclassification in the Netherlands
• How to Freelance as an expat in the Netherlands
• Independent contract vs. employee
• In het Nederlands: Voorkom Verkapt dienstverband

Uw partner tegen schijnzelfstandigheid

Het werken als zzp’er / het inhuren van zzp’ers kan voor jouw bedrijf vele voordelen bieden, maar het is cruciaal om schijnzelfstandigheid te vermijden om grote financiële risico’s te riskeren. Een effectieve manier om schijnzelfstandigheid te voorkomen is door gebruik te maken van Dutch Employer of Record.

Dutch Employer of Record zorgt voor alle lokale payroll- en HR-vereisten en onderhoudt contact met alle Nederlandse autoriteiten. DEoR kan helpen bij het correct inhuren en beheren van zzp’ers, door ervoor te zorgen dat alle wettelijke en fiscale verplichtingen worden nageleefd. Met een EOR wordt de zzp’er officieel in dienst genomen door de EOR, terwijl hij of zij de werkzaamheden blijft uitvoeren voor jouw bedrijf.

Dit vermindert niet alleen het risico op schijnzelfstandigheid, maar zorgt er ook voor dat jouw bedrijf compliant blijft met de laatste wet- en regelgeving. Zo kan je je volledig richten op de kernactiviteiten, terwijl Dutch Employer of Record de administratieve en juridische last van je overneemt. Neem contact op voor meer informatie.